Chuyện Quả bầu (Truyện cổ tích dân tộc Việt Nam)

Câu chuyện Quả bầu

Chuyện Quả bầu là truyện cổ tích của dân tộc Khơ Mú, kể về nguồn gốc của các dân tộc trên đất nước ta, qua đó nói lên tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc.

1. Vợ chồng người đi rừng và con dúi

Ngày xửa ngày xưa, có hai vợ chồng đi rừng, bắt được một con dúi. Dúi lạy van xin tha, hứa sẽ nói một điều bí mật. Hai vợ chồng thương tình tha cho. Dúi báo sắp có mưa to gió lớn làm ngập lụt khắp nơi. Nó khuyên họ lấy khúc gỗ to, khoét rỗng, chuẩn bị thức ăn đầy đủ bảy ngày, bảy đêm, rồi chui vào đó, bịt kín miệng gỗ bằng sáp ong, hết hạn bảy ngày hãy chui ra.

Hai vợ chồng làm theo. Họ còn khuyên bà con trong bản cùng làm nhưng chẳng ai tin. Hai người vừa chuẩn bị xong thì sấm chớp đùng đùng, mây đen ùn ùn kéo đến. Mưa to, gió lớn, nước ngập mênh mông. Muôn loài đều chết chìm trong biển nước. Nhờ sống trong khúc gỗ nổi như thuyền, hai vợ chồng thoát nạn. Sau bảy ngày, họ chui ra. Cỏ cây vàng úa. Mặt đất vắng tanh không còn một bóng người.

2. Câu chuyện quả bầu và nguồn gốc các dân tộc anh em

Ít lâu sau, người vợ sinh ra một quả bầu. Thấy chồng buồn, chị đem bầu cất lên giàn bếp.

Một lần, hai vợ chồng đi làm nương về, nghe thấy tiếng cười đùa trong bếp. Lấy làm lạ, họ lấy quả bầu xuống, áp tai nghe thì thấy có tiếng lao xao. Người vợ lấy que đốt thành cái dùi, rồi nhẹ nhàng dùi quả bầu.

Lạ thay, từ trong quả bầu, những con người bé nhỏ nhảy ra. Người Khơ Mú nhanh nhảu ra trước, dính than nên hơi đen. Tiếp đến, người Thái, người Mường, người Dao, người Hmông, người Ê-đê, người Ba Na, người Kinh,… lần lượt ra theo.

Đó là tổ tiên của các dân tộc anh em trên đất nước ta ngày nay.

Chú thích trong câu chuyện Quả bầu

[1] Con dúi: loài thú nhỏ, ăn củ và rễ cây, sống trong hang đất.

[2] Sáp ong: chất mềm, dẻo do ong mật luyện để làm tổ.

[3] Nương: đất trồng trên đồi, núi hoặc bãi cao ven sông.

[4] Tổ tiên: những người đầu tiên sinh ra một dòng họ hay một dân tộc.

Câu hỏi thử thách trong chuyện Quả bầu

1. Con dúi mách hai vợ chồng người đi rừng điều gì?
2. Hai vợ chồng làm cách nào để thoát nạn lụt?
3. Có chuyện gì lạ xảy ra với hai vợ chồng sau nạn lụt?
4. Hãy kể thêm tên một số dân tộc trên đất nước ta.
5. Hãy đặt tên khác cho câu chuyện

Đôi nét về người Khơ Mú

Người Khơ Mú còn gọi là người Xá Cẩu, Mứn Xen, Pu Thênh, Tềnh, Tày Hạy là một trong những nhóm sắc tộc lớn nhất sinh sống tại khu vực bắc Đông Nam Á. Họ cư trú ở miền bắc Lào, Myanmar, tây nam Trung Quốc, Thái Lan, và Việt Nam

Tại Việt Nam, người Khơ Mú là một dân tộc trong số 54 dân tộc tại Việt Nam. Họ sống tập trung chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung Bộ như Nghệ An, Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái.

Người Khơ Mú nói tiếng Khơ Mú, một ngôn ngữ trong ngữ tộc Môn-Khmer của ngữ hệ Nam Á. Người Khơ Mú là sắc tộc sinh sống sớm nhất tại Lào, cùng với người Môn tại Thái Lan và người Mường tại Việt Nam tạo nên những cộng đồng cư dân bản địa sớm nhất ở khu vực.