Bài thơ Tấm Cám -Truyện thơ Việt Nam
Ngày xưa có cô Tấm
Người nết na, dịu hiền
Mẹ mất từ lâu lắm
Cha của cô tục huyền.
Mụ dì ghẻ ác lắm
Có một đứa con riêng
Tên nó là con Cám
Vừa lười lại vô duyên.
Rồi cha cũng không còn
Tấm bị hai mẹ con
Suốt ngày cứ hành hạ
Mắng chửi lẫn roi đòn.
Một hôm mụ dì ghẻ
Bảo cả hai người con
“Ra đồng bắt cá nhé!
Xem đứa nào nhiều hơn.
Tao sẽ cho yếm lụa.”
Cám trong bụng mừng rơn
Vì nó ma mãnh chúa
Nhất định giành phần hơn.
Tấm vốn quen làm lụng
Bắt cá một giỏ đầy
Cám chỉ biết làm nũng
Lại còn sợ lấm tay.
Nên bắt cả một buổi
Chẳng được con cá nào
Nó bày trò gian dối
Gạt Tấm cướp công lao.
“Chị Tấm ơi chị Tấm
Đầu của chị bị lấm
Chị nhớ hụp cho sâu
Kẻo về nhà mẹ mắng.”
Tấm hiền lành tưởng thật
Hụp gội chỗ nước sâu
Thế là Cám lật đật
Trút cá qua giỏ mau.
Khi Tấm tắm rửa xong
Chỉ còn cái giỏ không
Sợ mụ dì ghẻ mắng
Tấm ngồi khóc giữa đồng.
Nghe thấy tiếng Tấm khóc
Bụt hiện ra thình lình
Hỏi: “Vì sao con khóc?”
Tấm kể hết sự tình.
Bụt bảo xem trong giỏ
Sót con cá nào không
Tấm tìm thấy bống nhỏ
Bụt gật đầu hài lòng.
Bụt bảo đem bống nhỏ
Về nuôi ở giếng nhà
Mỗi bữa ăn hãy nhớ
Gọi bống như lời ta.
Tấm theo lời Bụt nói
Thả bống vào giếng nuôi
Mỗi bữa ăn lại gọi:
“Bống bống bang bang ơi!
Hãy lên ăn cơm bạc
Cơm vàng của nhà tôi
Bống chớ ăn cơm hẩm
Cháo hoa của nhà người.”
Hai mẹ con nhà Cám
Rình Tấm cho bống ăn
Chúng lập mưu lừa Tấm
Để bắt cá bống ăn.
Mụ dì ghẻ bảo Tấm
Chăn trâu ở đồng xa
Ở nhà mụ cùng Cám
Bắt bống giết không tha.
Tấm về, ra giếng sau
Gọi chẳng thấy bống đâu
Tấm ngồi ôm mặt khóc
Bụt hiện ra rất mau.
“Bống đã bị ăn thịt
Con hãy đi tìm xương
Bỏ bốn lọ, đầu bịt
Chôn ở bốn chân giường.”
Tấm tìm mọi các hốc
Gà cục tác, cục ta:
“Cho tôi một nắm thóc
Tôi bới xương cho mà.”
Tấm cho gà nắm thóc
Gà bới đủ hết xương
Bỏ bốn lọ ngang dọc
Đem chôn bốn chân giường.
Năm ấy vua mở hội
Trai gái trảy về kinh
Cám luôn miệng thúc hối
Sắm quần áo đẹp xinh.
Thấy Tấm muốn dự hội
Mụ dì ghẻ nguýt dài
Mụ làm tình, làm tội
Trộn thóc, gạo cả hai.
Bắt Tấm nhặt gạo, thóc
Riêng ra mới được đi
Tấm ngồi ôm mặt khóc
Bụt hiện: “Con muốn gì?”
Tấm kể lại cặn kẽ
Bụt bảo:”Chẳng hề chi
Ta gọi bầy chim sẻ
Nhặt giúp con tức thì.”
Thế là bầy chim sẻ
Sà xuống nhặt liên hồi
Chỉ một loáng thôi nhé
Thóc, gạo đã phân đôi.
Mừng xong, Tấm khóc mướt
Bụt hỏi:”Sao thế con?”
“Làm sao dự hội được
Quần áo con rách sờn?”
Bụt bảo đào các lọ
Tấm chôn bốn chân giường
Tấm đào ngay sau đó
Ô! Thật không bình thường.
Quả là kinh ngạc quá!
Trong lọ có áo, hài
Lại còn có tuấn mã
Đủ yên cương, thật tài!
Vừa trút ra, kỳ lạ!
Tất cả lớn bình thường
Tấm vui mừng khôn tả
Thay áo xống, lên đường.
Ngang qua một cầu nhỏ
Tấm đánh rơi chiếc hài
Tìm hoài vẫn không có
Sợ trễ, Tấm đi ngay.
Khi ấy đoàn xa giá
Của vua vừa qua cầu
Voi bỗng rống to quá
Chẳng ai biết vì sao?
Vua sai lính xuống nước
Tìm xem có chuyện gì
Và rồi họ mò được
Hài thêu đẹp cực kỳ.
Ngắm chiếc hài tinh xảo
Vua tần ngần hồi lâu
Và rồi vua phán bảo:
“Lệnh truyền xuống cho mau.
Mọi đàn bà con gái
Về dự hội hôm nay
Tất cả qui tụ lại
Để cùng nhau thử hài.
Ai mang vừa hài ấy
Sẽ được làm vợ vua.”
Tin truyền nhanh biết mấy
Kinh thành náo nức chưa?
Bao nhiêu là mỹ nữ
Ở khắp nơi xa gần
Đua chen nhau đến thử
Mong hài vừa với chân.
Họ thử nhiều, nhiều lắm
Mà chẳng chân ai vừa
Sau cùng đến lượt Tấm
Chân vừa khít, lạ chưa?
Cô rút trong khăn lụa
Lấy ra chiếc thứ hai
Và không cần chọn lựa
Đã có chủ chiếc hài.
Một toán quân hùng hậu
Rước ngay Tấm vào cung
Vua sắc phong hoàng hậu
Tấm sống đời gấm nhung.
Giữa cung son điện ngọc
Tấm nhớ ngày giỗ cha
Cô xin vua tức tốc
Trở về thăm quê nhà.
Về nhà, mụ dì ghẻ
Ngọt nhạt bảo Tấm là
“Con trèo cau giỏi thế
Xé buồng cau cúng cha.”
Vốn là con hiếu thảo
Tấm nhất nhất nghe lời
Nào biết mụ gian giảo
Tìm kế hại cô thôi.
Tấm trèo vừa đến ngọn
Mụ dì ghẻ vác dao
Rồi ra sức để đốn
Cau đổ, Tấm ngã nhào.
Tấm rơi xuống ao chết
Hai mẹ con đồng tình
Y trang cô đoạt hết
Cho Cám mặc về kinh.
Mụ dì ghẻ bịa chuyện
Tấm chết đuối ở quê
Đành đưa em diện kiến
Thay chị lo mọi bề.
Vua vô cùng thương cảm
Không thể nói thành lời
Nghĩ chân tình của Tấm
Đành chấp nhận Cám thôi.
Tấm chết hồn tinh anh
Biến thành chim vàng anh
Chim bay liền một mạch
Về tận chốn kinh thành.
Thấy Cám đang giặt áo
Vàng anh đậu cành cao
”Phải dùng sào phơi áo
Kẻo rách áo chồng tao.”
Rồi chim thẳng cánh bay
Vào cung hót vui tai
Lúc đậu trên bậu cửa
Khi theo vua cả ngày.
Vua vẫn còn nhớ Tấm
Thấy vàng anh theo mình
Nhớ ân tình sâu đậm
Vua thủ thỉ tâm tình:
“Ơi, vàng ảnh vàng anh
Có phải là vợ anh
Thì chui vào tay áo.”
Chim chui vào thật nhanh.
Vua quý vàng anh lắm
Sai làm một lồng vàng
Ngày ngày bên chim ngắm
Quên cả ngủ, cả ăn.
Cám vô cùng tức giận
Làm thịt chim ăn luôn
Nhân lúc vua đi vắng
Rồi vứt lông ra vườn.
Chỗ lông mà Cám vứt
Mọc hai cây xoan đào
Cây tươi xinh rất mực
Cành lá mảnh lao rao.
Những khi vua thư nhàn
Chúng xoè tán dịu dàng
Hệt như là chiếc lọng
Che mỗi bước vua sang.
Vua thấy tán cây đẹp
Sai mắc võng nằm chơi
Cám trong lòng ghen ghét
Chặt luôn hai cây rồi.
Sai đóng thành khung cửi
Nhưng khi ngồi dệt tơ
Cám liền nghe tiếng chửi
Từ khung cửi, bất ngờ!
Cám vô cùng sợ hãi
Đốt khung cửi thành tro
Ra cổng thành xa ngái
Đổ bỏ, hết còn lo!
Từ chỗ tro Cám đốt
Mọc lên một cái cây
Là cây thị xanh tốt
Cứ lớn lên từng ngày.
Thời gian cứ dần trôi
Cây thị bói quả rồi
Mùi thị thơm, thơm quá
Nhưng chỉ một quả thôi.
Có một bà hàng nước
Tình cờ đi ngang qua
Ngước nhìn cây thị ước:
“Thị ơi! Rơi bị bà!
Bà chỉ để bà ngửi
Chứ bà chẳng ăn qua.”
Thị rơi nhanh xuống dưới
Rụng ngay vào bị bà.
Bà cụ rất mừng rỡ
Mau mau đem về nhà
Ngày qua ngày hớn hở
Cùng thị vui tuổi già.
Có một điều rất lạ
Mỗi khi bà vắng nhà
Nhà cửa gọn gàng quá
Cơm nước cũng nấu qua.
Thế là bà cụ rình
Từ quả thị thình lình
Chui ra một cô gái
Bé nhỏ nhưng rất xinh.
Thoắt cái cô to lớn
Dáng yêu kiều, thướt tha
Cô tới lui khắp chốn
Rồi quét dọn cửa nhà.
Bà cụ chạy ngay vào
Nắm tay cô hỏi mau
Tấm hiền lành thưa thiệt
Chuyện đời mình trước sau.
Bà xé tan vỏ thị
Mong Tấm sống cùng bà
Tấm nhu mì, chăm chỉ
Giúp bà bao việc nhà.
Hai mẹ con sung sướng
Hưởng hạnh phúc chan hoà
Tấm têm trầu cánh phượng
Bà bán khách gần xa.
Một hôm, không báo trước
Vua trong bước vi hành
Đã ghé qua quán nước
Uống bát nước chè xanh.
Thấy trầu têm cánh phượng
Vua cứ ngẩn ngơ nhìn
Và rồi nhà vua muốn
Gặp người têm trầu xinh.
Từ sau gian nhà nhỏ
Tấm dịu dàng bước ra
Mùi hương bay trong gió
Nhan sắc vẫn mặn mà.
Vua ngỡ ngàng nhìn Tấm
Cô thưa rõ đuôi đầu
Hai người mừng vui lắm
Quả là phép nhiệm mầu.
Vua đưa Tấm về kinh
Nối lại mối duyên tình
Đã bao năm cách biệt
Hạnh phúc đến thình lình.
Riêng mẹ con của Cám
Trời cao chẳng dung tình
Cả hai đều chết thảm
Người đời thật hãi kinh.
Đáng đời cho lũ ác
Ở đời chớ xem thường
Hễ làm ác gặp ác
Nên phải sống đúng đường.
Bài thơ Tấm Cám
Tác giả: Bùi Thị Ngọc Điệp